استان پهناور کرمان که اینک بزرگترین استان ایران است و به قول مرحوم همایون «یگانه خطه خوش آب و هواست»،در ناحیه ای کویری و کم آب قرار دارد.اما در کوهپایه ها و درّه های سرسبز و خرم بعضی روستاهایش آب و هوای بهشتی ،تماشاگران را به سوی خود می خواند و تنوع آب و هوایی آن در جهان کم مانند است؛ به طوری که تقریباً تمام آب و هواها، از گرمسیری تا سردسیری ،تا بیابانی و مدیترانه ای را می توان در پهنه ی گسترده ی این دیار دید.تمدن دیرینه ، مردمان هنرمند و پر

کرمان اگر چه از روزگاران کهن تا کنون از جنگها و بلایای طبیعی آسیب دیده است، اما به همت مردمان سختکوش، مهربان،صبور و قانع در مبارزه با حکام حکومت های مستبد و حوادث و بلایای طبیعی و طبیعت نا موافق و خشکسالی ها و ... در نبردی مداوم ،همواره پیروز گشته و از این رهگذر چهره های درخشان بی فروغی در عرصه های علم ، ادب، فرهنگ ، هنر ،دین،مذهب،اقتصاد ، سیاست، و .... در طول تاریخ، آسمان علم و فضل این دیار منوّر کرده اند.
قبل از آمدن آریائی ها،در این سرزمین ،تمدن های متعدد توسط مردمان بومی به وجود آمده بود که به عنوان نمونه تمدن بزرگ اَراتا (ARATA )درکناره های حاصلخیز هلیل رود ،قسمتی از جنوب کرمان رازینت می داده ، کشف آثار و بقایای این تمدن در سالهای اخیر تمام فرضیه ها و نظریات کارشناسان و صاحب نظران تاریخ و باستان شناسی درباره ی خاستگاه اولین تمدن های جهان که تا کنون تصور می شد منطقه بین النهرین است را دگرگون کرده و بعید نیست ایالت باستانی کارمانیا(کرمان امروزی) به عنوان اولین جایگاه پیدایش تمدن در جهان باستان شناخته شود.
قرار گرفتن این خطه بر مسیر جاده ادویه و بعضی از شعب و شاخه های هفت گانه جاده ابریشم اهمیت بسزایی را در طول تاریخ نصیب آن کرده است
این سرزمین در طول تاریخ فراز و نشیبهای مختلفی را به خود دیده و شاهد ظلم و بیدادهای متجاوزین و حکام جور بسیاری بوده است همچنان که حکام خدمتگزار و آبادگری چون گنجعلیخان در زمان صفویه را نیز در خاطره دارد وهنوز نظاره گر آثار ارزشند بجا مانده از روزگار آنان می باشد.
به روایت منابع ، در عهد هخامنشیان ایالت کرمان از اهمیت بسیاری برخوردار بوده در لوحه ی زرین تخت جمشید نوشته اند:«چوب ساختمان های کاخ تخت جمشید را از کرمان آورده اند» و در فرمان داریوش برای ساخت کاخ شوش نیز به این موضوع اشاره شده است در کتیبه بنای شوش کلمه ای مشاهده می شود که نام چوب درختی بوده است که برای استحکام بنای ساختمانها ( شاید همان کاخ ) به کار می رفته و محل تهیه این چوب کرمان ذکر شده است. در این مورد داریوش می گوید « چوب بیش مکن از گنداره(پیشاور) وکرمان حمل شود »
در کتب تاریخی از عهد قدیم ، چند جا به نام کرمانیان بصورت بخشی از ایران بر می خوریم هرودت می گوید:پارسیها به شش طایفه شهری و ده نشین و چهار طایفه چادر نشین تقسیم شده اند شش طائفه اولی عبارتند از : مرفیان ، ماسپیان ، پانتالیان ،دروسیان ، گرمانیان در خصوص گرمانیان تصور میرود همان کرمانیان باشند
استاد گرانقدر دکتر باستانی پاریزی مورخ شهیر معاصر در کتاب وادی هفتواد به نقل از تاریخ ایران در زمان ساسانیان و همچنین در حاشیه کتاب تاریخ کرمان تالیف احمد علی خان وزیری آورده است «گشتاسب پسر لهراسب در سال 5772 از هبوط آدم به طالع میزان آن را بنا نهاد ودر آن بنای آبادانی نهاد وآتشکده ساخت و بعد از آن اسکندر رومی بر ایران مستولی شد و ممالک ایران را به ملوک طوایف بخش کرد ، کرمان در تصرف اشکانیان بود در اواخر عهد ملوک طوایف در این خطه دلگشا ، هفتواد نامی کرمانی ، امیر بود قلعه ای در بالای کوهی بساخت . اردشیر بابکان که سر سلسله وپادشاه اول ساسانیان بود ملوک طوایف را در ایران برانداخت و به کرمان آمد . ملک هفتواد بستد به طالع میزان بنای این شهر عظیم گذاشت که اکنون آثار حصار و خندق آن خارج شهر باقیست و آنراموسوم به گواشیر نموددر کتیبه های هخامنشی ظاهراً مقصود از کلمه کارمانیا همان کرمان است استعداد.مواریث فرهنگی و ابنیه ی تاریخی و باستانی ، اقوام و ملیت های مختلف و امکانات بالقوّه ی فراوان ، تمایز شهر کرمان به دلیل اهمیتی که در ایران داشته در برهه‌هایی از زمان به عنوان پایتخت ایران مطرح بوده‌است. در برخی دوره‌ها چند پایتخت در زمان‌های مختلف و در دوران حکام و پادشاهان مختلف وجود داشته‌است.در برخی دوره ها کرمان به عنوان پایتخت ایالتی مطرح بوده و چندشهر مهم دیگر را هم در قلمرو خود داشته است. دوره‌هایی که کرمان در کنار برخی شهرهای دیگر پایتخت بوده‌است: (قراختائیان) : حدود ۷۰ سال، تنها کرمان پایتخت بوده‌است ، (آل بویه) : به همراه چندشهردیگر و در دوره‌های مختلف (آل مظفر) :کرمان به همراه چندشهر دیگر (زندیه): پس از سقوط شیراز توسط آقامحمدخان قاجار، )لطفعلی خان زندیه) به کرمان رفت و این شهر را مدتی پایتخت قرار داد.
ویژه ای برای این سرزمین به وجود آورده است